Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr.'ın aldığı kararla, bazı hükümet yetkililerinin Tayvan'a seyahat etme ve Tayvanlı yetkilileri ağırlama konusundaki yasaklar yumuşatıldı. Bu karar, 1989'dan beri süregelen ve devlet yetkililerinin Tayvan ile resmi temaslarını kısıtlayan bir düzenlemeye getirilen bir değişiklik olarak dikkat çekiyor. Peki, bu değişiklik ne anlama geliyor ve bölgedeki dengeleri nasıl etkileyecek?

Yeni Düzenleme Neler Getiriyor?

Yeni düzenlemeye göre, savunma ve dışişleri bakanları ile devlet başkanı ve yardımcısı dışındaki tüm Filipinli yetkililer, ekonomi, ticaret ve yatırım gibi alanlarda görüşmeler yapmak üzere Tayvan'a şahsi pasaportlarıyla seyahat edebilecek. Ayrıca, Manila’nın Tayvan’daki temsilciliğinin en az 5 gün önceden bilgilendirilmesi koşuluyla, Ada yetkilileri Filipinler’de ağırlanabilecek.

• Ekonomi, ticaret ve yatırım görüşmeleri için seyahat izni
• Manila temsilciliğine önceden bildirim zorunluluğu
• Filipinler'de Tayvanlı yetkilileri ağırlama imkanı

Ancak, Filipinli yetkililerin Tayvan merkezli kuruluşlarla resmi nitelikteki anlaşma ve mutabakat zaptı gibi belgeleri imzalamaları, Dışişleri Bakanlığı'nın ve gerektiğinde Devlet Başkanlığı Ofisi'nin onayı olmaksızın yasak olmaya devam ediyor. Bu durum, dikkatli bir yaklaşımın sürdürüldüğünü gösteriyor.

Yasakların Tarihçesi ve Çin-Tayvan Gerilimi

Söz konusu yasaklar, Tayvan’a yönelik diplomatik hassasiyetlerin gözetilmesi amacıyla dönemin Devlet Başkanı Corazon Aquino tarafından 1989 yılında hayata geçirilmişti. Bu kararname, bugüne kadar Filipinli devlet görevlilerinin Tayvan ile doğrudan resmi temasta bulunmalarını büyük ölçüde sınırlıyordu.

Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi toprağı olduğunu iddia ettiği bir ada konumunda. Ancak 1949 yılından bu yana fiili olarak bağımsız şekilde yönetilen Tayvan, Pekin yönetimi tarafından ayrılıkçı bir bölge olarak görülüyor. Son yıllarda Tayvan üzerindeki siyasi ve askeri baskısını artıran Çin, Ada'nın ana kara ile birleşmesi hedefini sürdürüyor. Bu kapsamda, gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurgulayan Pekin yönetimi, özellikle Tayvan Boğazı'nda artan yabancı askeri faaliyetlere tepki gösteriyor.

2022 yılında dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesi, ardından 2023’te Tayvan lideri Tsai Ing-wen’in ABD seyahati ve 2024’te yeni lider Lai Ching-te’nin göreve başlamasıyla birlikte Çin ordusu, “Müşterek Kılıç” adı verilen kapsamlı askeri tatbikatlarla Ada çevresinde tansiyonu yükseltmişti. Bu gelişmeler, bölgedeki gerilimin ne kadar yüksek olduğunu gözler önüne seriyor.

Bu Kararın Bölgesel Etkileri Neler Olacak?

Filipinler'in Tayvan ile ilgili bu yeni adımı, bölgedeki diplomatik dengelerin şekillenmesinde önemli bir rol oynayabilir. Özellikle Çin'in bu karara nasıl bir tepki vereceği merak konusu. Filipinler'in bu hamlesi, diğer ülkelerin de Tayvan ile ilişkilerini gözden geçirmesine neden olabilir. Bu durum, bölgedeki siyasi ve ekonomik ilişkileri yeniden şekillendirebilecek potansiyele sahip.

Filipinler'in Tayvan'a yönelik seyahat yasaklarını gevşetmesi, bölgedeki dengeleri değiştirebilecek önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu kararın, Çin-Tayvan ilişkileri ve genel olarak bölge güvenliği üzerindeki etkileri yakından takip edilecek. Diplomatik gelişmelerin yanı sıra, ekonomik ve ticari ilişkilerde de yeni fırsatlar doğabileceği öngörülüyor.