Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna ile barış görüşmeleri için sürpriz bir çıkış yaparak 15 Mayıs'ta İstanbul'da müzakerelere başlamaya hazır olduklarını duyurdu. Bu beklenmedik hamle, uluslararası kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşerek Türkiye'nin arabuluculuk rolünü yeniden üstlenmesini talep edeceğini de belirtti. Peki bu barış umudu ne kadar gerçekçi?

İstanbul'da Yeni Bir Barış Umudu Mu?

Putin, Kremlin'de yaptığı açıklamada, 2022'de Türkiye'nin arabuluculuğunda yürütülen ancak sonuçsuz kalan müzakerelere atıfta bulundu. "İstanbul'da kaldığımız yerden devam edelim" diyen Putin, o dönem hazırlanan belge taslağının dahi Kiev tarafından kabul edildiğini hatırlattı. Bu, Ukrayna ile Rusya arasında bir zamanlar barışa ne kadar yaklaşıldığının bir göstergesiydi. Putin, Erdoğan'ın süreçteki rolünü takdir ettiğini ve Türkiye'nin yeniden ev sahibi olmasını umut ettiğini dile getirdi. Ancak, bu kez şartlar farklı. Savaşın seyri değişti ve tarafların pozisyonları daha da keskinleşti.

Ateşkes İhlalleri ve Güven Sorunu

Putin, Rusya'nın tek taraflı ateşkes ilan etmesine rağmen Ukrayna'nın bu ateşkesleri ihlal ettiğini iddia etti. Özellikle 5 Mayıs'ta ilan edilen ateşkesin ardından Ukrayna'nın geniş çaplı İHA ve füze saldırıları gerçekleştirdiğini belirten Putin, "Bu, iyi niyetli bir yaklaşımın olmadığını gösteriyor" dedi. Bu durum, iki taraf arasındaki güven sorununu bir kez daha gözler önüne seriyor. Gerçek bir ateşkesin sağlanabilmesi için her iki tarafın da taahhütlerine uyması gerekiyor. Putin, müzakereler sırasında gündeme gelebilecek yeni ateşkeslerin yalnızca Rusya'nın değil, Ukrayna'nın da taahhüdü altında olması gerektiğini vurguladı. Aksi takdirde, ateşkesler sadece yeni mevziler kazanmak veya silah depolamak için bir fırsat olarak kullanılabilir.

Putin'den Erdoğan'a Özel Rica

Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapacağı görüşmede Türkiye'nin yeniden ev sahipliği yapması yönünde bir talepte bulunacağını vurguladı. "Türkiye, geçmişte önemli katkılar sundu. Şimdi de barış adına aynı yapıcı rolü oynayabilir" dedi. Türkiye'nin coğrafi konumu, tarafsız tutumu ve diplomatik ilişkileri, onu bu süreçte önemli bir aktör haline getiriyor. Ancak, Türkiye'nin arabuluculuk rolü üstlenmesi, Ukrayna'nın da kabul etmesi gereken bir durum. Ukrayna, müzakerelere katılmaya istekli mi? Bu sorunun cevabı, barış umutlarının gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini belirleyecek.

Uluslararası ilişkilerde genel kültür bilgisi olarak, arabuluculuk süreçleri genellikle taraflar arasındaki güveni yeniden inşa etmeyi, iletişim kanallarını açık tutmayı ve ortak bir zemin bulmayı amaçlar. Türkiye'nin geçmişteki arabuluculuk deneyimleri, bu süreçte ne kadar önemli bir rol oynayabileceğini gösteriyor. Ancak, her arabuluculuk süreci kendine özgüdür ve başarıya ulaşmak için tüm tarafların işbirliği yapması gerekir.

Putin'in barış hamlesi, Ukrayna krizinde yeni bir sayfa açabilir. Ancak, bu hamlenin ne kadar samimi olduğu ve Ukrayna'nın buna nasıl yanıt vereceği, gelecekteki gelişmelerin seyrini belirleyecek. Savaşın sona ermesi ve barışın sağlanması için tüm tarafların yapıcı bir tutum sergilemesi gerekiyor. Aksi takdirde, bu barış umudu da diğerleri gibi suya düşebilir.